Archiwum miesiąca: marzec 2013

Prasy hydrauliczne

Prasy to maszyny, których głównym przeznaczeniem jest prasowanie. Na rynku występuje wiele rodzajów tych urządzeń, które mogą mieć także inne zastosowanie. Wykorzystywane są do pracy w narzędziowniach, warsztatach i zakładach przemysłowych.

Prasa hydrauliczna to maszyna do tłoczenia z blachy na zimno. Ma wiele zalet, np.: zachowuje stałą prędkość ruchu suwaka w czasie trwania procesu odkształcania, jej nacisk jest niezależny od położenia suwaka, ma regulację prędkości i nacisku suwaka (prędki ruch jałowy i powolny ruch roboczy suwaka), która pozwala na tworzenie odpowiednich warunków pracy, zapewnia bezpieczeństwo przed przeciążeniem prasy i ma łatwą regulację wielkości skoku suwaka.

Wadami tych maszyn są: wrażliwość na niesymetryczne obciążenie i konieczność utrzymania w tłoczni stałej temperatury – zależnie od gęstości oleju do temperatury.

Prasy tego typu, ze względu na przeznaczenie, można podzielić na prasy ogólnego przeznaczenia i specjalnego przeznaczenia (np. prasy do wyciskania, do tłoczenia gumą i do przeciągania).

Prasa hydrauliczna używana jest też do prasowania wypływowego. Stosowana jest również przy matrycowaniu, ale rzadko, ponieważ jej ruch suwaka jest dość powolny. 

Frezarki promieniowe

Frezarki promieniowe to są maszyny, które posiadają wrzeciennik ze skrętnym wrzecionem w jednej lub dwóch prostopadłych płaszczyznach. Taka budowa wrzeciennika sprawia, że wrzeciono można ustawiać w różnych pozycjach. Na końcu obrotowej – poziomej w płaszczyźnie – przesuwnej promieniowo belki, znajduje się wrzeciennik.

Nazwa frezarek promieniowych pochodzi od tych maszyn, w których wrzeciennik przemieszcza się w płaszczyźnie poziomej, podobnie, jak w wiertarkach promieniowych.

Obrabiarki te posiadają stół krzyżowy. Ma on przesuw wzdłuży i przesuw poprzeczny (z saniami). Posuw stołu roboczy, mechaniczny przesuwa się tylko w kierunku wzdłużnym, który podczas obróbki używany jest najczęściej. Posuw wspornika poprzeczny i pionowy są ręczne.

Wraz z tuleją wrzecionową, inaczej zwaną pinolą wysuwane jest z takiej frezarki wrzeciono. Wysuw ten może być ręczny lub mechaniczny. Wrzeciennik ma dużą rozpiętość prędkości obrotowych i nazywany jest szybkobieżnym. Dzięki temu może wykonywać zadania frezarskie, wytaczarskie, a także wiertarskie, np. wiercenie otworów o małych średnicach i gwintowanie otworów.

Podczas frezowania tuleją wrzecionową, zaciska się ją mocno zaciskiem, aby uniemożliwić jej przesuw osiowy.

Frezarki promieniowe to praktycznie frezarko-wiertarki wspornikowo-promieniowe, natomiast najczęściej używa się ich skróconej nazwy – frezarki promieniowe. Ich układ jest nietypowy, dlatego mówi się, że ich skrócona nazwa jest jednoznaczna.

Są frezarki uniwersalne, posiadające – w stosunku do masy – największą ze wszystkich frezarek przestrzeń obróbczą.

Niewątpliwą zaletą niektórych frezarek promieniowych jest to, że umożliwiają one, dzięki posiadaniu dwuskrętnego wrzeciennika, obróbkę powierzchni dowolnie usytuowanych w przestrzeni. 

Prasy w przetwórstwie tworzyw sztucznych

Prasy znajdują swoje zastosowanie również w przetwórstwie tworzyw sztucznych.

Tworzywo stosowane do takiego prasowania nazywa się tłoczywem – to związek wielkocząsteczkowy, który jest połączony ze środkami modyfikującymi. Najczęstsze zastosowanie znajdują tu tzw. duroplasty, takie jak: żywice fenolowoformaldehydowe (inaczej nazywane fenoplastami) oraz żywice mocznikowo i melominowo-formaldehydowe (inaczej nazywane aminoplastami).

Im bardziej tłoczywo do prasowania jest wstępnie wysuszone, tym krótszy jest czas jego prasowania.

Podczas prasowania tworzyw sztucznych (termoutwardzalnych) tłoczywo w postaci proszku albo tabletek załadowane zostaje do ogrzewanej formy prasy. Zawarta w tłoczywie żywica uplastycznia się dzięki nagrzaniu się ścianek formy. Tłoczywo pod naciskiem stempla płynie i wypełnia gniazdo formy. Następnie dochodzi do procesu polikondensacji, w którym zawarta w tłoczywie żywica utwardza się.

Podczas uplastyczniania, a potem utwardzania żywicy, która zawarta jest w tłoczywie, występuje w formie wydzielanie się substancji lotnych, takich jak: para wodna, azot i amoniak (tak zwane produkty uboczne procesu polikondensacji).

Żywica podczas utwardzania przechodzi ze stanu plastyczno-ciekłego w stan stały i nietopliwy – co nazywane jest strukturą przestrzennie usieciowaną. Gotową wypraskę, gorącą jeszcze wyjmuje się z formy po jej utwardzeniu, bez obawy o jej odkształcenie.

Wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje prasowania tworzyw sztucznych: prasowanie tłoczne, przetłoczne i płytowe.

Prasowanie tłoczne charakteryzuje się tym, że tłoczywo, w postaci proszku lub tabletek załadowuje się do gniazda formy, którą potem się zamyka. Kształtowanie wypraski spowodowane jest wytworzeniem ciśnienia w tłoczywie przez ruch stempla w dół. Gdy stempel zatrzyma się, dochodzi do ostatecznego ukształtowania wyrobu. Tłoczywo znajduje się w formie do wystąpienia tzw. polikondensacji. Następnie formę otwiera się i wyjmuje się gotową wypraskę.

Istotnymi parametrami prasowania tłocznego tworzyw termoutwardzalnych są: ciśnienie, temperatura i czas.

Podczas tego typu prasowania może dojść do sytuacji, gdy składniki lotne (produkty polikondensacji) nie mogą się wydostać z tłocznej formy. Stosuje się wówczas tzw. odgazowanie (odpowietrzanie). Polega ono na otworzeniu formy po wstępnym sprasowaniu.

Najczęściej stosowanym tłoczywem do prasowania tworzyw sztucznych są tabletki. Używanie ich jest dogodniejsze, ponieważ szybciej załadowuje się nimi formę, łatwiejsze jest dozowanie nimi i mniejsza jest przy tym objętość komory formującej.

Prasowanie tłoczne przeprowadza się na hydraulicznych prasach górnonapędowych, o pojedynczym działaniu.

W maszynach tych do nieruchomego, dolnego stołu prasy zamocowuje się dolną część prasowniczej formy – matrycy. Do górnego, ruchomego stołu mocuje się stempel – górną część formy. Stempel i matryca są ogrzewane zazwyczaj elektrycznymi grzejnikami.

Podczas prasowania tłocznego tworzyw termoutwardzalnych stosuje się najczęściej dwa rodzaje form: formy stacjonarne i zdejmowane, w zależności od charakteru eksploatacji.

Można jednak wyróżnić jeszcze inne rodzaje form przeznaczonych do tego typu prasowania, np.: jednokrotne i wielokrotne do prasowania tłocznego jednoczesnych wyprasek, które stosowane są według potrzeby różnej ilości wyprasek uzyskiwanych jednocześnie.

W zależności od płaszczyzny podziału wyróżnia się formy z jedną lub dwiema równoległymi lub prostopadłymi płaszczyznami podziału.